Wszystkie dzieci, nawet te najbardziej ułożone, spokojne i grzeczne, mogą czasem stanowić wyzwanie dla rodziców. Każdy rodzic zmaga się czasem z różnymi problemami wychowawczymi, i to naturalne. Dzieci potrafią zmęczyć, być bardzo absorbujące, nad wyraz ciekawe świata, a każdy rodzic ma swój limit energetyczny. Budowanie zdrowych relacji z dzieckiem od jego najwcześniejszych dni to podstawa wychowania. Jednym z powszechnych problemów, z którym spotyka się wielu rodziców jest bardzo bezpośrednie, niepohamowane wyrażanie swojego zdania. Dziecko, które zachowuje się w ten sposób może posiadać naprawdę mistrzowskie umiejętności w ćwiczeniu cierpliwości i dezorganizacji życia codziennego.

Dlaczego dziecko tak się zachowuje? Co jest źródłem takiej postawy?

Dzieci zachowują się tak wtedy, kiedy chcą wyrazić niezadowolenie z czegoś, kiedy czegoś chcą lub nie chcą i komunikują to w sposób bardzo bezpośredni, często czując się niezrozumiane, ignorowane, kiedy uważają, że rodzice przesadzają, nie traktują ich poważnie itd. Opryskliwe zwracanie się do rodziców to nierzadko również manifestacja swojej niezależności, odrębności – niektórzy, zdaje się, czasem zapominają, że dziecko to nie jest ich dokładna kopia i ma inną osobowość, inne potrzeby. Forma bardzo bezpośredniego wyrażenia swoich emocji występuje również, kiedy dzieci są czymś rozemocjonowane lub chcą sprawdzić granice cierpliwości swoich rodziców, niektóre robią to w sposób bardziej zadziorny, inne mniej. Pyskowanie może być też formą rozładowania napięcia – stresu, złości, zaniepokojenia itp., ale też próbą zwrócenia na siebie uwagi.

Niezależnie od stylu wychowania, zażyłości i rodzaju relacji między rodzicami a dziećmi, celem rodziców powinno być nauczenie dziecka wyrażania własnego zdania w sposób grzeczny, spokojny i z szacunkiem dla rozmówcy. Jeśli mimo usilnych prób i starań, zachowanie dziecka się nie zmienia, warto udać się do psychologa dziecięcego, który pomoże odszukać źródło problemu.

Jak zapobiegać pyskowaniu i jak się odpowiednio zachować?

Oto kilka rad, które mogą się przydać przyszłym i obecnym rodzicom:

  • naucz dziecko komunikować się z szacunkiem do innych,
  • naucz dziecko pozytywnej komunikacji,
  • nie trać rezonu, nie krzycz, nie unoś się, mów spokojnie i ze skupieniem, przekazując dziecku, czego od niego wymagasz,
  • nie przesadzaj z kontrolą, ale też nie przyzwyczajaj dziecka do tego, że nie istnieją żadne granice, w przeciwnym wypadku dziecko zawsze będzie uważało, że każda Twoja prośba czy żądanie mogą podlegać negocjacji,
  • wyznacz swoje granice; nie pozwalaj i jasno komunikuj dziecku, że nie życzysz sobie, żeby zwracało się do ciebie w określony sposób,
  • jeśli dziecko się uspokoi i zacznie normalnie rozmawiać, okaż zadowolenie, pochwal je, dzięki temu będzie wiedziało na przyszłość, jaki wzorzec komunikacji przyjąć,
  • po wybuchu emocji spróbuj porozmawiać z dzieckiem na temat przyczyny jego gwałtownej reakcji i ustalić, jak jej zapobiec.

W czasie, gdy dziecko wyrzuca z siebie emocje, postaraj się, żeby wysłuchać je do końca, odgadnąć, jakie emocje mu towarzyszą i co może być ich powodem. Wykaż się empatią i zrozumieniem, na przykład, kiedy odmówisz dziecku zgody na pójście dokądś z racjonalnych pobudek, powiedz na przykład: rozumiem, że jesteś zły, że nie możesz wyjść dzisiaj, ale pójdziesz następnym razem.

Jeśli takie opryskliwe zachowanie naprawdę przybiera na sile, to poradnia psychologiczna może być dobrym kierunkiem. Specjalista porozmawia z dzieckiem na osobności, da rodzicom pomocne narzędzia w rozwiązaniu problemu i będzie do dyspozycji w kryzysowych momentach. Dziecko dzięki temu będzie mogło lepiej zrozumieć swoje zachowanie.